Veiligheidsvoorschriften | KLAV - Koninklijk Limburgs Apothekers Verbond

Home > Dossiers > Zuurstof > Veiligheidsvoorschriften

Veiligheidsvoorschriften

Omdat zuurstof reuk-, geur- en smaakloos is, valt een lek heel moeilijk op te sporen. Bij twijfel kan een beetje water met detergens gebruikt worden: in geval van blaasjesvorming is er een lek.
Zuurstofcilinders zijn zwaar. Bij transport kunnen ze gaan rollen en bij manipulatie bestaat het gevaar dat ze omvallen. De cilinders moeten dus altijd goed worden vastgemaakt. Zo nodig moet een transportwagentje worden ingeschakeld om rug en voeten te sparen. Als een cilinder valt, bestaat het gevaar dat de ontspanner afbreekt waardoor de fles, onder druk van 200bar, raketallures aanneemt. Bijgevolg is vastriemen bij transport en opslag noodzakelijk. Bij cilinders met een beschermkap over de ontspanner en zeker bij de moderne cilinders met ingebouwde ontspanner is dit risico zo goed als uitgesloten.

Vooral brandveiligheid is een belangrijk gegeven bij zuurstofbehandeling. Hierbij is de vuurdriehoek een belangrijk aandachtspunt. Om een vuur brandende te houden, zijn drie elementen nodig: energie (vlam, vonk, sigaret, gas onder druk, …), brandstof (vaste, vloeibare, gasvormige organische stof zoals een olie of vet) en brandvoedende stof (lucht, zuurstof, …). Men moet minstens één van de drie elementen uitsluiten om brand te voorkomen. Bij manipulatie van een fles gasvormige zuurstof zijn dus een aantal veiligheidsregels van toepassing die absoluut moeten worden gerespecteerd:

Zowel bij transport als bij gebruik is roken absoluut verboden.
Een minimumafstand van drie meter van open vuur of vlam moet gerespecteerd worden. Onder 'vuur' verstaat men bijvoorbeeld een aansteker, lucifers, kaarsen, gasvuur of een brandende sigaret. Men moet uiterst voorzichtig zijn wanneer kleding doordrenkt is met zuurstof. Zuurstof kan zich ook opstapelen in stoffen zetels of tapijten.
Apparaten zoals microgolfovens, televisietoestellen en GSM-toestellen kunnen ontstekingsbronnen zijn en moeten op een bepaalde afstand (minimum drie meter) van de zuurstof gehouden worden. Ook aan een stopcontact kunnen vonken ontstaan en kan er dus explosiegevaar bestaan.
Vetten en oliën zijn organische verbindingen en geven in combinatie met zuurstof een chemisch explosieve reactie. Koppelstukken mogen nooit ‘gesmeerd’ worden. Men mag absoluut geen vaseline of hydraterende crème gebruiken om de problemen van uitdroging te behandelen. De handen moeten vetvrij gemaakt worden. Make-up moet zoveel mogelijk worden vermeden.
Men moet er zich bewust van zijn dat de ruimte waarin men de zuurstof gebruikt, verrijkt is met zuurstof en hier een verhoogd risico op brand bestaat. Die ruimte moet dus voldoende geventileerd worden.