Verdeling stabiele jodiumtabletten
dinsdag 01 maart 2022Terug naar overzicht
De onrust in het oosten van Europa wakkert ook de bezorgdheid bij onze patiënten aan. Zo merken we dat de vraag naar jodiumtabletten opnieuw is toegenomen. In dit artikel vind je alle informatie terug over het nucleair noodplan en het bestellen en afleveren van jodiumtabletten.
In 2018 introduceerde ons land een nieuw 'nucleair en radiologisch noodplan'. Dit plan breidde de predistributiezone voor stabiele jodiumtabletten uit tot 100 kilometer rond nucleaire sites. Deze maatregel bestrijkt heel België en betrekt alle Belgische voor het publiek opengestelde apotheken.
- Inname op het juiste moment en van de juiste dosis
Elke apotheek moet een precies aantal dozen met stabiele jodiumtabletten hebben, afhankelijk van de locatie:
› Ligt jouw apotheek in een noodplanningszone van 20km rond de nucleaire sites van Doel, Tihange, Chooz, Borssele en Mol-Dessel of 10 km rond het Nationaal Instituut voor Radio-elementen (IRE) te Fleurus:
- De doosjes stabiele jodiumtabletten die je in 2011 hebt ontvangen, zijn nog altijd goed en mogen dus nog altijd worden afgeleverd worden.
- Je moet altijd beschikken over een voorraad van minimaal twee dozen van 480 tabletten.
- Je kan eventueel dozen van 480 tabletten bijbestellen via CNK 2733780.
› Ligt jouw apotheek verder dan 20 km rond de nucleaire sites:
- Je kan twee dozen bestellen van telkens 240 tabletten via CNK 3641248.
- Je bent niet verplicht een minimale voorraad te voorzien en moet niet meer dan nodig opslaan. Je kan op elk gewenst moment bijbestellen.
› In een noodplanningszone van 20km rond de nucleaire sites van Doel, Tihange, Chooz, Borssele en Mol-Dessel of 10 km rond het Nationaal Instituut voor Radio-elementen (IRE) te Fleurus: iedere particulier of vereniging kan gratis jodiumtabletten krijgen.
› Ligt jouw apotheek verder dan 20 km rond de nucleaire sites, dan zijn het de kwetsbare groepen en de kindercollectiviteiten die in het bijzonder worden uitgenodigd om gratis jodiumtabletten af te halen. De meest kwetsbare groepen zijn (volgens aflopend risico):
- Kinderen jonger dan 18 en vooral de jongste van hen. Deze categorie heeft de grootste kans schildklierkanker te ontwikkelen na blootstelling aan radioactief jodium
- Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. De verhoogde gevoeligheid voor radioactief jodium bestaat ruim voor de geboorte van het kind.
Er wordt één doosje met 10 stabiele jodiumtabletten voorzien voor maximaal 4 personen. Je bent niet verplicht om te controleren of een patiënt tot de kwetsbare groepen behoort, noch om de hoeveelheid gevraagd door een patiënt te controleren. Jouw rol als apotheker is om de patiënt goed te informeren en te adviseren.
Apothekers moeten elke aflevering registreren via hun software op vertoon van de identiteitskaart van de aanvrager en/of op basis van de naam en het rijksregisternummer van de patiënt:
› In een gebied van 20 km/10 km rond de nucleaire locaties: CNK 2733772
› Meer dan 20 km van de nucleaire sites: CNK 3641222
Inname op het juiste moment en van de juiste dosis
Bij een nucleair ongeval zal het innemen van de juiste dosis stabiel (niet-radioactief) jodium op het juiste moment de schildklier verzadigen, zodat die geen radioactief jodium meer kan opnemen.
Jodiumtabletten mogen alleen worden ingenomen na een rechtstreeks advies van de overheid die, bij een kernongeval, de bevolking via de media en BE-Alert op de hoogte zullen brengen.
De tabletten van de overheid bevatten 65 mg kaliumjodide per tablet. De posologie voor kinderen tot 1 maand is ¼ tablet, van 1 maand tot 3 jaar ½ tablet, van 3 tot 12 jaar 1 tablet en van 12 tot 40 jaar 2 tabletten in een één inname.
Bij een nucleair ongeval volstaat doorgaans één enkele inname van jodium. Voor herhaalde of langdurige blootstellingen aan radioactief jodium, dienen de instructies van de bevoegde overheid die zulke complexe situaties uur na uur bekijkt in het bijzonder opgevolgd te worden.
In uitzonderlijke gevallen kunnen jodiumtabletten leiden tot overgevoeligheidsreacties zoals roodheid van de huid, pijn in de hals, lopende ogen, verkoudheidssymptomen, zwelling van de speekselklieren en koorts. De symptomen verdwijnen normaal zonder enige behandeling bij stopzetten van de inname. Het kleine risico op overgevoeligheidsreacties is geen argument om de jodiumtabletten niet in te nemen.
De prioritaire doelgroepen zijn kinderen en jongeren onder de 18 jaar, alsook zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven.
(Jonge)volwassenen tussen 18 en 40 jaar zijn minder gevoelig dan kinderen en hebben een lager risico om schildklierkanker te ontwikkelen na blootstelling aan radioactief jodium.
Personen ouder van 40 jaar behoren niet tot de doelgroepen. Dit is omdat het risico op schildklierkanker die door radioactief jodium worden veroorzaakt, vermindert met de leeftijd. Omgekeerd neemt het risico op complicaties bij de inname van jodiumtabletten, toe met de leeftijd.
Patiënten met een allergie voor jodium mogen geen jodiumtabletten innemen. Patiënten met schildklierproblemen (hyperthyreoïdie, struma, knobbeltjes) moeten hun arts vragen wat ze moeten doen bij een nucleaire ramp.
Op de verpakking van de jodiumtabletten staat enkel de productiedatum aangegeven. Deze zijn minstens 10 jaar houdbaar.
Als je jouw jodiumtabletten in hun originele verpakking en op een geschikte plaats (kamertemperatuur en weg van vocht en licht) bewaart, blijven ze erg lang goed. Net zoals keukenzout verweert het jodium van de tabletten bijna niet. De hoeveelheid van de actieve stof is meer dan voldoende om het gewenste effect te bereiken gedurende vele jaren.
Heb je nog tabletten in huis hebt met de fabricatiedatum okt 2010 – juni 2011 (lotnummers: 0L078A - 0L079A - 0L080A - 0L081A - 0L082A - 0L083A - 0L084A - 0L085A - 0L086A - 0L087A - 0L148A - 0L149A - 0L150A - 0L151A)? Dan moetje geen nieuwe tabletten in huis halen.
In 2021 deed Sciensano een grondige analyse van deze tabletten. Uit deze testen blijkt dat de tabletten nog minstens houdbaar zijn tot en met 28 mei 2022. De houdbaarheid wordt ieder jaar opnieuw getest.
